IJsselvallei Noord
IJsselvallei Zuid

De provincie Gelderland wil water en bodem sturend maken bij
ruimtelijke planvorming. Dan kunnen we de ruimte toekomst
bestendig inrichten, de natuur versterken en meebewegen met
de gevolgen van klimaatverandering. Om dat te bereiken is een
goed begrip nodig van het systeem van bodem, ondergrond,
geomorfologie, water en natuur. Regionale gidsmodellen brengen
dat systeem in beeld.

Water, bodem, natuur en biodiversiteit vormen één samenhangend
systeem. De elementen van dat systeem ontwikkelen zich in samen
hang en kunnen niet zonder elkaar bestaan. Het systeem wordt
beïnvloed door klimaatverandering en zal daarop reageren. Als we bij
de inrichting van de ruimte willen zorgen voor klimaatadaptatie en
biodiversiteit, moeten we dus van die samenhang uitgaan.

Een regionaal gidsmodel visualiseert het natuurlijke systeem in 3D,
zowel boven het maaiveld als onder de grond tot een diepte van 30
meter. Het laat de samenhang tussen alle eenheden en onderdelen
van het landschap zien en het toont wat menselijke ingrepen daarmee
hebben gedaan. Het model is geen weergave van de werkelijkheid,
maar een verbeelding. Het gaat om inspiratie en gebruiksgemak in de
praktijk. We laten landschap en ondergrond daarom in abstracte vorm
zien, bedoeld voor beter begrip en als opstap naar verdere analyse.

De samenhang in het natuurlijke systeem is complex. Bovendien is
ook de dynamiek in de tijd relevant voor een goed begrip. Daarom
bouwen we het gidsmodel stap voor stap, als een beeldverhaal op.

• N1 Bodem en reliëf
• N2 Ondergrond tot 30 meter onder maaiveld
• N3 Oppervlakte en grondwater
• N4 Natuur

Drie hechtingstekeningen gaan in op de historische ontwikkeling
van het landschap. We illustreren wat er in de loop der tijd in het
landschap is veranderd, steeds vaker door menselijk ingrijpen.
Het beeldverhaal onderscheidt drie fasen in de relatie tussen het
natuurlijke systeem en de ontwikkeling van het grondgebruik

• H1 Gehecht
• H2 Aangehecht
• H3 Onthecht

In twee tekeningen tonen we op hoofdlijnen de huidige kwetsbaar
heden van de regio. Wat maakt de natuur kwetsbaar en hoe is de regio
kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering?

• K1 Kwetsbaarheid voor klimaatverandering
• K2 Kwetsbaarheid van natuur

Deze publicatie illustreert het model voor IJsselvallei Zuid. Gegevens
uit verschillende bronnen en databanken hebben we hierbij
geïnterpreteerd en samengebracht1. Het model is bedoeld voor
professionals in het ruimtelijk domein, zowel bij de verschillende
overheden als bij kennisinstellingen en adviesbureaus. Denk aan
specialisten op het gebied van bodem, RO, klimaatadaptatie,
water en landschap. De publicatie biedt voor hen een goede basis
voor bewustwording, kennisdeling, verdere analyse en ruimtelijke
planvorming.